سازمان أحوازي حقوق بشر با شدت اعدام شش شهروند عرب احوازی را که بامداد شنبه ۴ اکتبر ۲۰۲۵ انجام شد، محکوم میکند. این اعدامها در شرایطی صورت گرفت که نقضهای جدی حقوق بشر، فقدان کامل استانداردهای محاکمه عادلانه و عدم رعایت روند قانونی مشاهده میشود.
افراد اعدامشده عبارتند از:
۱. سید عدنان غبيشاوی
۲. محمدرضا مقدم
۳. علی مجدم
۴. حبیب دریس
۵. معین خنفری
۶. سید سالم موسوی
با وجود درخواستهای فوری از سازمانهای حقوق بشری احوازی و بینالمللی، از جمله عفو بینالملل و شورای حقوق بشر سازمان ملل برای توقف فوری اعدامها و بازبینی مستقل در روندهای قضایی، این احکام اجرا شد. این اقدام نشاندهنده بیتوجهی حکومت ایران به تعهدات بینالمللیاش و عزم او برای ادامه سرکوب با مصونیت مطلق است.
این نوع اعدامها نقض صریح ماده ۳ مشترک کنوانسیونهای چهارگانه ژنو سال ۱۹۴۹ هستند، که بهوضوح اعلام میکند: «اعمال خشونت علیه زندگی و شخصیت، به ویژه قتل، قطع عضو، رفتار بیرحمانه و شکنجه؛ صدور احکام و اجرای اعدامها بدون حکم صادره از دادگاه منظم و رعایت تضمینهای قضایی لازم، ممنوع است.» این ماده جز مقرراتی است که مورد پذیرش جهانی بوده و هیچگاه منقضی نمیشود.
این اعدامها بخشی از الگوی گستردهای از سرکوب سیستماتیک است که علیه مردم عرب احوازی انجام میشود، از جمله:
استفاده از اعدام بهعنوان ابزار ترور سیاسی
بازداشتهای خودسرانه
شکنجه سیستماتیک
سرکوب آزادی بیان و فعالیت سیاسی
تبعیض نژادی، زبانی و فرهنگی
سازمان حقوق بشر احواز خواستار موارد زیر است:
۱. تحقیق بینالمللی مستقل در خصوص روند و شرایط اعدامها تحت نظارت سازمان ملل
۲. مداخله فوری گزارشگران ویژه ملل متحد بهویژه در امور اعدامهای فراقضایی، شکنجه و استقلال قضائی
۳. تحریم هدفمند علیه مقامات مسئول نقض جدی حقوق بشر در ایران
۴. مستندسازی این جنایات توسط نهادهای بینالمللی حقوق بشری بهعنوان گامی به سوی ارجاع پرونده به مراجع قضائی بینالمللی ذیصلاح
سازمان أحوازي حقوق بشر حکومت ایران را کاملاً مسئول این جنایت دانسته و تأکید میکند که استمرار مصونیت و سکوت بینالمللی تنها به تشدید این نقضها دامن میزند. این جنایت به خاری در پرونده سرکوب سیستماتیک مردم عرب احوازی در مبارزه مشروع آنان برای آزادی، عدالت و کرامت خواهد ماند.
سازمان أحوازي حقوق بشر
حسین حزباوی